Ik hoor ook vaak NA aanleiding van ipv NAAR aanleiding van. Dat kan zijn omdat de R van NAAR niet goed wordt gehoord en dus niet uitgesproken. Ik dacht aan een soort van hypercorrectie: een R achter NA uitspreken waar het toch echt gewoon. NA moet zijn.
Of een fonetische oorzaak, maar daar ben ik niet helemaal uit nog: door een R achter de A te plakken vloeit het misschien meer. Terwijl ik dit schrijf bedenk ik me dat we bij ‘maar daar’ sneller ‘madaar’ zeggen dat echt ‘maar-daar’. Dus zou je verwachten dat de vervanging van NAAR door NA vaker zou voorkomen dan andersom. Ik hou het daarom nog even op de hypercorrectie…
Grappig, de 'naar'→'na' in de context van 'naar aanleiden van' was ook meteen het eerst waar ik aan dacht!
Als het een fonetische oorzaak is, dan zou het misschien hetzelfde process kunnen zijn dat iets als 'laat maar'→'lamaar' veroorzaakt?
Overigens zie je deze dingen bijna alleen maar in een gesproken context, bijna nooit geschreven (naast chat stijl die expres meer fonetisch probeert te zijn).
Hypercorrectie, dat denk ik ook. Volgens de BeterSpellen-website: "Vooral in sommige dialecten wordt vaak voor het kortere 'na' gekozen, waar 'naar' het juiste woord zou zijn."
Kinderen uit de betreffende regio’s (welke, dat heb ik nog niet kunnen ontdekken) worden dus op school getraind om bij twijfel "naar" te zeggen.
Het fonetische aspect duwt in dit speciale geval nog meer in de richting van "naar", want hoewel "madaar" beter loopt dan "maar daar", loopt "naar aanleiding" beter dan "na aanleiding".
Interessant! Ik hoor en zie het ook al een tijd. Mijn theorie is dat in veel gevallen het woord 'na' wordt gebruikt omdat het in de betekenis gaat over iets dat plaatsvindt nádat er iets anders is gebeurd. Bij 'na aanleiding van' klinkt het niet gek, omdat je die hele uitdrukking zou kunnen vervangen door: na of nadat. Hoe dat zit met 'naar' in plaats van 'na', vind ik lastiger te verklaren, behalve dat de woorden qua klank erg op elkaar lijken en we met z'n allen sowieso flexibeler zijn geworden in ons taalgebruik. Ik denk dat uiteindelijk de makkelijkste manier van spellen het wint van de officiële taalregel. Zie ook 'me' in plaats van 'm'n' en 'opzoek naar' in plaats van 'op zoek naar'. Ik ben geen taalkundige, wel een taalliefhebber :)
De verwarring is al minstens zo oud als het liedje ‘K zag twee beren, daar wordt vanwege het rijm ‘naar’ door ‘na’ vervangen (hier gebeurt het dus andersom). Als je de fout al in zulke jonge hoofden pompt, behoef je je niet te verbazen dat dat voor verwarring blijft zorgen.
Ik moet meteen denken aan de 'intrusive R' die in het Engelse al decennia geobserveerd wordt om bepaalde klinkers van elkaar te onderscheiden. Sinds ik deze video zag hoor ik hem (in het Engels) erg regelmatig. Maar ik weet niet of er in het Nederlands iets vergelijkbaars of iets heel anders gebeurt.. https://m.youtube.com/watch?v=0SPArSawsGQ&list=WL&index=2&pp=gAQBiAQB (Intrusive R video van Dr. Geoff Lindsey)
Ik vermoed dat dit, net als in het Engels met bijvoorbeeld were/we're, vooral een kwestie is van het verschil in schrijftaal en spreektaal. Als je op normaal of snel tempo praat hoor je vaak eigenlijk niet of iemand na of naar zegt, of het verschil valt sowieso weg in de spraak. Als mensen het dan op willen schrijven gaan ze vaak of gokken (en afwisselen dus) of ze kiezen 1 van de 2 opties en schrijven altijd of na of naar.
Ik zie het ook wel regelmatig terug, zeker in geschreven opdrachten van mijn leerlingen. Ik verbeter het altijd wel, maar het stoort me persoonlijk eigenlijk niet.
De verwisseling van 'na' en 'naar' is mij vooral in schrijftaal opgevallen (op WhatsApp, waarvan je ook zou kunnen beargumenteren dat het meer lijkt op spreektaal, maar dat terzijde). Wat Esther hieronder zegt lijkt mij wel logisch; dat je het verschil doorgaans niet goed kunt verstaan, en dat er daardoor een soort overcorrectie ontstaat (maar ik heb slechts een BA Nederlands, dus heel diep gaat mijn kennis ook niet).
Wat Tim Hofman betreft, heeft hij ook wel andere "spraakgebrekken" die meer te maken hebben met de regio waar hij vandaan komt. Dat hij "nieuws" als "niels" uitspreekt, bijvoorbeeld. Ik vraag me af of de na/naar verwarring ook iets regionaals kan zijn.
Haha, hoe onderscheid je een veelgemaakte fout van een taalontwikkeling? Ik denk dat je dit soort "ontwikkelingen" overal zult vinden, zeker onder de mensen die wat minder waarde hechten aan de correctheid van hun taalgebruik. Als je het toch over rap hebt dan heb ik nog een mooie: ik hoor vaak "al lang al" in plaats van "al lang". Ik heb het dan echt over 10+ nummers, misschien dat dit te maken heeft met een zinsstructuur uit het Arabisch. Ik zal eens wat voorbeelden zoeken.
De vraag is of het wel om taalfouten gaat. Regels voor taal zijn ooit door mensen vastgelegd, maar taal is organisch en ontwikkelt zich voortdurend onder invloed van andere talen en omdat mensen zo efficiënt mogelijk willen spreken met zo weinig mogelijk ‘energie’. Zo werd POTLEPEL POLLEPEL omdat TL nou eenmaal meer moeite kost dan LL. Als ik het mij goed herinner van de colleges fonetiek heet dat verschijnsel assimilatie. ZAKDOEK wordt hier in Brabant ook als ZADDOEK uitgesproken. Het lijkt mij logisch dat deze vormen dan ook in de schrijftaal terechtkomen.
Een veelgemaakte fout wordt uiteindelijk een erkende taalontwikkeling, denk ik. Zoals bepaalde contaminaties die inmiddels als correct worden beschouwd, de meervoudsvorm "museums" i.p.v. "musea", etc.
Typisch voorzetsels, kunnen nooit stilzetten. Zelfs bij redelijk verwante talen gaan die allerlei verschillende kanten op.
Ik hoor ook vaak NA aanleiding van ipv NAAR aanleiding van. Dat kan zijn omdat de R van NAAR niet goed wordt gehoord en dus niet uitgesproken. Ik dacht aan een soort van hypercorrectie: een R achter NA uitspreken waar het toch echt gewoon. NA moet zijn.
Of een fonetische oorzaak, maar daar ben ik niet helemaal uit nog: door een R achter de A te plakken vloeit het misschien meer. Terwijl ik dit schrijf bedenk ik me dat we bij ‘maar daar’ sneller ‘madaar’ zeggen dat echt ‘maar-daar’. Dus zou je verwachten dat de vervanging van NAAR door NA vaker zou voorkomen dan andersom. Ik hou het daarom nog even op de hypercorrectie…
Interessant verschijnsel!
Grappig, de 'naar'→'na' in de context van 'naar aanleiden van' was ook meteen het eerst waar ik aan dacht!
Als het een fonetische oorzaak is, dan zou het misschien hetzelfde process kunnen zijn dat iets als 'laat maar'→'lamaar' veroorzaakt?
Overigens zie je deze dingen bijna alleen maar in een gesproken context, bijna nooit geschreven (naast chat stijl die expres meer fonetisch probeert te zijn).
Hypercorrectie, dat denk ik ook. Volgens de BeterSpellen-website: "Vooral in sommige dialecten wordt vaak voor het kortere 'na' gekozen, waar 'naar' het juiste woord zou zijn."
Kinderen uit de betreffende regio’s (welke, dat heb ik nog niet kunnen ontdekken) worden dus op school getraind om bij twijfel "naar" te zeggen.
Het fonetische aspect duwt in dit speciale geval nog meer in de richting van "naar", want hoewel "madaar" beter loopt dan "maar daar", loopt "naar aanleiding" beter dan "na aanleiding".
https://www.beterspellen.nl/website/index.php?pag=245
Dit was inderdaad ook wat in mij opkwam! Ik heb een collega die ik al een paar keer heb horen zeggen: ‘Ik kijk er even na’.
Interessant! Ik hoor en zie het ook al een tijd. Mijn theorie is dat in veel gevallen het woord 'na' wordt gebruikt omdat het in de betekenis gaat over iets dat plaatsvindt nádat er iets anders is gebeurd. Bij 'na aanleiding van' klinkt het niet gek, omdat je die hele uitdrukking zou kunnen vervangen door: na of nadat. Hoe dat zit met 'naar' in plaats van 'na', vind ik lastiger te verklaren, behalve dat de woorden qua klank erg op elkaar lijken en we met z'n allen sowieso flexibeler zijn geworden in ons taalgebruik. Ik denk dat uiteindelijk de makkelijkste manier van spellen het wint van de officiële taalregel. Zie ook 'me' in plaats van 'm'n' en 'opzoek naar' in plaats van 'op zoek naar'. Ik ben geen taalkundige, wel een taalliefhebber :)
Jammer dat er in de nieuwsbrief een dubele 'is' in 1 zin staat.
"Helaas is het moderne Nederlands is allesbehalve mijn vakgebied,"
Voor de rest ben ik een voorstander voo 'na' in plaats van het slecht gebruikte 'naar'.
De verwarring is al minstens zo oud als het liedje ‘K zag twee beren, daar wordt vanwege het rijm ‘naar’ door ‘na’ vervangen (hier gebeurt het dus andersom). Als je de fout al in zulke jonge hoofden pompt, behoef je je niet te verbazen dat dat voor verwarring blijft zorgen.
Ik moet meteen denken aan de 'intrusive R' die in het Engelse al decennia geobserveerd wordt om bepaalde klinkers van elkaar te onderscheiden. Sinds ik deze video zag hoor ik hem (in het Engels) erg regelmatig. Maar ik weet niet of er in het Nederlands iets vergelijkbaars of iets heel anders gebeurt.. https://m.youtube.com/watch?v=0SPArSawsGQ&list=WL&index=2&pp=gAQBiAQB (Intrusive R video van Dr. Geoff Lindsey)
Ik vermoed dat dit, net als in het Engels met bijvoorbeeld were/we're, vooral een kwestie is van het verschil in schrijftaal en spreektaal. Als je op normaal of snel tempo praat hoor je vaak eigenlijk niet of iemand na of naar zegt, of het verschil valt sowieso weg in de spraak. Als mensen het dan op willen schrijven gaan ze vaak of gokken (en afwisselen dus) of ze kiezen 1 van de 2 opties en schrijven altijd of na of naar.
Ik zie het ook wel regelmatig terug, zeker in geschreven opdrachten van mijn leerlingen. Ik verbeter het altijd wel, maar het stoort me persoonlijk eigenlijk niet.
De verwisseling van 'na' en 'naar' is mij vooral in schrijftaal opgevallen (op WhatsApp, waarvan je ook zou kunnen beargumenteren dat het meer lijkt op spreektaal, maar dat terzijde). Wat Esther hieronder zegt lijkt mij wel logisch; dat je het verschil doorgaans niet goed kunt verstaan, en dat er daardoor een soort overcorrectie ontstaat (maar ik heb slechts een BA Nederlands, dus heel diep gaat mijn kennis ook niet).
Wat Tim Hofman betreft, heeft hij ook wel andere "spraakgebrekken" die meer te maken hebben met de regio waar hij vandaan komt. Dat hij "nieuws" als "niels" uitspreekt, bijvoorbeeld. Ik vraag me af of de na/naar verwarring ook iets regionaals kan zijn.
Haha, hoe onderscheid je een veelgemaakte fout van een taalontwikkeling? Ik denk dat je dit soort "ontwikkelingen" overal zult vinden, zeker onder de mensen die wat minder waarde hechten aan de correctheid van hun taalgebruik. Als je het toch over rap hebt dan heb ik nog een mooie: ik hoor vaak "al lang al" in plaats van "al lang". Ik heb het dan echt over 10+ nummers, misschien dat dit te maken heeft met een zinsstructuur uit het Arabisch. Ik zal eens wat voorbeelden zoeken.
De vraag is of het wel om taalfouten gaat. Regels voor taal zijn ooit door mensen vastgelegd, maar taal is organisch en ontwikkelt zich voortdurend onder invloed van andere talen en omdat mensen zo efficiënt mogelijk willen spreken met zo weinig mogelijk ‘energie’. Zo werd POTLEPEL POLLEPEL omdat TL nou eenmaal meer moeite kost dan LL. Als ik het mij goed herinner van de colleges fonetiek heet dat verschijnsel assimilatie. ZAKDOEK wordt hier in Brabant ook als ZADDOEK uitgesproken. Het lijkt mij logisch dat deze vormen dan ook in de schrijftaal terechtkomen.
Een natuurlijk proces en niet een fout proces…
Een veelgemaakte fout wordt uiteindelijk een erkende taalontwikkeling, denk ik. Zoals bepaalde contaminaties die inmiddels als correct worden beschouwd, de meervoudsvorm "museums" i.p.v. "musea", etc.